BBC News, 18th February 2010
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ကန္႔ကြက္ေနသည့္ ၾကားမွ အိမ္ျဖဴေတာ္တြင္ က်င္းပေသာ ဒလုိင္းလားမားႏွင့္ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ တိဗက္တုိ႔၏ ရပုိင္ခြင့္မ်ားကုိ ေထာက္ခံေၾကာင္း အေမရိကန္ သမၼတ ဘားရက္ အုိဘားမားက ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ထုိင္ဝမ္သုိ႔ အေမရိကန္ လက္နက္မ်ား ေရာင္းခ်မႈ၊ တ႐ုတ္တုိ႔၏ ဆုိက္ဘာ စပိုင္လုပ္မႈအေပၚ ကန္႔ကြက္မႈ၊ ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္မ်ားစသည္တုိ႔အေပၚ အျငင္းပြားမႈမ်ား အက်ယ္တဝင့္ ျဖစ္ပြား ေနျခင္းႏွင့္အတူ အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္ ဆက္ဆံေရး တင္းမာေနသည့္ ၾကားမွ အဆုိပါ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးမႈ ကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဒလုိင္းလားမားကို ခဲြထြက္ေရး သမားအျဖစ္ ႐ႈျမင္ထားေသာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အထက္ပါ ေတြ႕ဆံုမႈသည္ တိဗက္ဆုိင္ရာ အေမရိကန္ မူဝါဒကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္း ဟု ေျပာၾကားလုိက္သည္။
တ႐ုတ္၏ ပူပန္မႈကုိ အေမရိကန္က ႏွစ္သိမ့္ခဲ့ေသာ္လည္း အစည္းအေဝးကုိ အေသးအဖဲြ႕ ကိစၥတစ္ခု သဖြယ္ က်င္းပခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံေရး အစည္းအေဝး မဟုတ္ဘဲ သီးသန္႔ကိစၥ တစ္ခုသာ ျဖစ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ကုိ ျပသသည့္ သေဘာျဖင့္ အေရးပါသည့္ ဘဲဥပံု ခန္းမတြင္ မျပဳလုပ္ဘဲ အိမ္ျဖဴေတာ္၏ ေျမပံု ခန္းမတြင္ တံခါးပိတ္ စည္းေဝးပဲြကုိ က်င္းပခဲ့သည္။
ဒီမုိကေရစီ၏ ခ်န္ပီယံ
ထုိ႔ေနာက္တြင္ အေမရိကန္ သမၼတက တိဗက္လူမ်ဳိးတုိ႔၏ တည္ရွိမႈႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရွိ တိဗက္တုိ႔၏ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ အကာအကြယ္ ေပးရာတြင္ ခုိင္မာစြာ ေထာက္ခံေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ျပသခဲ့သည္ဟု အိမ္ျဖဴေတာ္ ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူ Robert Gibbs က ေျပာၾကားလုိက္သည္။
ဒလုိင္းလားမား၏ အၾကမ္းမဖက္ေရး ကတိကဝတ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ အစုိးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးရန္ ႀကိဳးစားမႈတုိ႔ကုိ သမၼတ အုိဘားမားက ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳခဲ့သည္ဟု ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကား ခဲ႔သည္။
အဆုိပါ ခရီးစဥ္ကုိ အေရးမႀကီးသည့္ ကိစၥအျဖစ္ ပံုေဖာ္ရန္ အေမရိကန္က ႀကိဳးစား ခဲ့ေသာ္လည္း အိမ္ျဖဴေတာ္၏ အေနာက္ဖက္ ဌာနတြင္ ဒလုိင္းလားမားက သတင္းေထာက္မ်ားအား ခ်က္ခ်င္း ေျပာၾကားခဲ့ေသာ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကုိ ႏုိင္ငံတကာ ႐ုပ္သံလုိင္းမ်ားတြင္ က်ယ္ျပန္႔စြာ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့သည္။
ဒီမုိကေရစီ၊ လြတ္လပ္မႈ၊ လူ႔တန္ဖုိးမ်ားႏွင့္ တီထြင္ ဖန္တီးမႈတုိ႔၏ ခ်န္ပီယံအျဖစ္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံကုိ ေလးစားေၾကာင္း အုိဘားမားကုိ ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ဒလုိင္းလားမားက ဆုိသည္။
ဒလုိင္းလားမားကုိ လက္ခံရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းကို ကာကြယ္သည့္ အေနျဖင့္ အိမ္ျဖဴေတာ္က ဒလုိင္းလားမားသည္ ႏိုင္ငံတကာက ေလးစားေသာ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္။
သမၼတ အုိဘားမားသည္ ၎၏ ပထမဆံုး ႏုိင္ငံေတာ္ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ေဘဂ်င္းသုိ႔ မသြားေရာက္မီ ယခင္ႏွစ္က ဝါရွင္တန္တြင္ ဒလုိင္းလားမားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ ေရွာင္ရွားခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနကမူ အဆုိပါ ေတြ႕ဆံုမႈကုိ အလ်င္အျမန္ ျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်လုိက္သည္။
တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာန ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူ Ma Zhaoxu က ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး နယ္တြင္ လုိက္နာရမည့္ က်င့္ထံုးမ်ားကုိ အေမရိကန္က အႀကီးအက်ယ္ ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့သည္ဟု ေျပာၾကားေၾကာင္း Xinhua သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပသည္။
တိဗက္ကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ အစိတ္အပုိင္းအျဖစ္ အေမရိကန္က အသိအမွတ္ ျပဳေၾကာင္းႏွင့္ တိဗက္ လြတ္ေျမာက္ေရးကုိ ေထာက္ခံမည္ မဟုတ္ေသာ အေမရိကန္ အစုိးရ၏ ထပ္မံ ကတိ ေပးထားမႈမ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ေနသည္ဟုလည္း ၎က ေျပာသည္။
တ႐ုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးကုိ ထိခိုက္ေစမည့္ အရာမွန္သမွ်ကုိ ေရွာင္ရွားရန္အတြက္ ဒလုိင္းလားမား၏ ခရီးစဥ္ကုိ ဖ်က္သိမ္းရန္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကုိ သတိေပးထားခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရး လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ ျပန္ေရာက္ရန္ သမၼတ အုိဘားမား၏ ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားကုိသာ ယခု အခ်ိန္တြင္ ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္ဟုလည္း တ႐ုတ္က ေျပာဆုိသည္။
၁၉၅၀ တြင္ တိဗက္သုိ႔ စစ္တပ္မ်ား ေစလႊတ္ တပ္စဲြခဲ့သည့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ၎တုိ႔ ပိုင္ေသာ နယ္ေျမသာ ျဖစ္ေၾကာင္း အစဥ္သျဖင့္ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဒလုိင္းလားမားကုိလည္း ခဲြထြက္ေရး ဝါဒီအျဖစ္ ယူဆ ထားသည္။ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ကုိ ပစ္ပယ္ထားရန္ ႀကိဳးစားသည့္ အေနျဖင့္ ေဘဂ်င္းက ႏုိင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ၎ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း မျပဳရန္ ေတာင္းဆုိလ်က္ ရွိသည္။
တ႐ုတ္ စုိးမုိး အုပ္ခ်ဳပ္မႈကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ လူထုအံုႂကြမႈ က်ဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၅၉ တြင္ ဒလုိင္းလားမားသည္ တိဗက္မွ တိမ္းေရွာင္ ထြက္ေျပးကာ အိႏိၵယႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ခဲ့သည္။
ထုိင္ဝမ္သုိ႔ အေမရိကန္ လက္နက္မ်ား ေရာင္းခ်မႈ၊ တ႐ုတ္တြင္ အင္တာနက္ကုိ စိစစ္ ကန္႔သတ္မႈ၊ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ တန္ဖုိးကုိ တမင္ခ်၍ ပုိ႔ကုန္လုပ္ငန္း အျမတ္ထြက္ေအာင္ ႀကိဳးစားမႈ စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ လတ္တေလာ ကာလမ်ားအတြင္း အေမရိကန္ - တ႐ုတ္ ဆက္ဆံေရး က်ဲလာ ခဲ့သည္။
၁၉၉၁ မွ စ၍ ဒလုိင္းလားမားသည္ တက္လာသမွ် အေမရိကန္ သမၼတတုိင္းႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး ၎၏ ခရီးစဥ္တုိင္းတြင္ တ႐ုတ္ စာနယ္ဇင္း မီဒီယာမ်ား၏ ေဒါသကုိ ဆြေပးခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း အာဏာရ အေမရိကန္ သမၼတ တစ္ဦးႏွင့္ ျပည္ပေရာက္ တိဗက္ ေခါင္းေဆာင္တုိ႔၏ ပထမဆံုးအႀကိမ္ လူသိရွင္ၾကား တရားဝင္ ေတြ႕ဆံုမႈမွာမူ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က ေဂ်ာ့ဒဗလ်ဴဘြတ္ရွ္ႏွင့္ ဒလုိင္းလားမားတုိ႔၏ ေတြ႕ဆံုမႈ ျဖစ္သည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.